KOBİDER: Katılım Bankaları İle Kuyumculuk Sektörü arasındaki Sorun Çözülmeli
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Derneği (KOBİDER) Başkanı Nurettin Özgenç; Ekonomi yönetimi bugün bankacılarla buluşuyor. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, 49 bankanın genel müdürüyle Ankara'da yapacağı toplantıda dünya finans piyasalarındaki gelişmeler ile birlikte özellikle Türkiye'de son dönemde sektöre dönük düzenlemeler ve geleceğe ilişkin beklentilerin ele alınacağı biliniyor. KOBİDER olarak sürekli gündeme getirmeye çalıştığımız katılım bankaları ile kuyum sektörü arasında tartışma konusu olan "Altın değişim aracımıdır, yani paramı,yoksa değerli takı ve ziynet eşyasımı yani bir emtiamıdır" kavram karmaşasına son vermek için bu konun un'da gündeme alınmasının faydalı olacağı kanaatindeyiz.
Faizsiz bankacılık, kâr-zarar ortaklığı sistemiyle çalışan katılım bankalarının Merkez Bankasından aldığı ‘zorunlu faiz' sorunu, Danışma Kurulu'ndan alınan dine uygunluk görüşü ile çözüme kavuştuğu basında yer almaktadır.
Özgenç; Merkez Bankası tarafından bankalara topladıkları fonlar için Mevduat Munzam Karşılığı olarak mevduat miktarına göre faiz ödeniyor. Katılım Bankaları da, Danışma Kurulu'nun verdiği görüş doğrultusunda faizi almaya başladıkları ifade ediliyor. İlk önceleri aldıkları paraları katılımcılarına ödemeyip farklı alanlarda harcadıkları ama daha sonra meblağın tutarının yüksekliği karşısında dayanamayıp almaya başladıkları bilinmektedir. Merkez Bankası'nda tutulan zorunlu karşılığın faiz geliri de 50 milyon TL gibi önemli bir tutara ulaşınca faizsiz bankacılık yapan kurumlar bu faizin hesaplara katılmasının dinen uygun olup olmadığını ‘Danışma Kurulu' olan kurula sormaya karar verdiler.
Yetkililerce katılım bankalarının dine uygunluk görüşü almadan hiçbir konuda hareket etmediği vurgulanıyor. Bizim insanlarımız Türkiye'deki din adamlarına daha çok güvendiği için Hayrettin Karaman'ın görüşü geçerlilik kazanıyor. Bankalar genellikle Hayrettin Karaman'ın görüşüne göre hareket ediyor ise aynı uzmanın altın konusunda öne sürdüğü "Paranın icat olmadığı dönemde değişim aracı olarak kullanılan altın ve gümüş günümüzde değerli takı ve ziynet eşyasıdır. Yani bir emtiadır" görüşü bankalarda neden karşılık bulmuyor bunu anlamış değiliz.
Özgenç; Türkiye'de bulunan dört katılım bankasından üçünün danışmanı olan Prof.Dr. Hayrettin Karaman "Bize farklı bankalara farklı görüş belirtmeyeceğine göre katılım bankaları tarafından bu konuya neden bir açıklık getirilmiyor? Biz demiyoruz ki altın ve gümüş ticareti yapanların meselesine kılıf uydurulsun. Yani biz bira yapacağız ama alkolsüz olacak gibi bir önerimiz yok. İş belli, görüş belli ama katılım bankaları yan çiziyor. KOBİDER olarak bizler de katılım bankalarının faizsiz bankacılık olduğunun farkındayız. Zaten bazı kuyumcu esnafı da bu yüzden kendilerinden kredi talep etmektedirler.
Özgenç; Altın değerli bir hammaddedir. Fakat işlenmek suretiyle mücevherat ve takıya dönüşerek değişim aracı olmaktan çıkar. Bunu biz söylemiyoruz katılım bankalarının danıştığı görüş sorduğu Hayrettin Karaman hoca söylüyor ama katılım bankaları bu görüşe ne hikmetse bir türlü olumlu bakmıyor. Bizlerin faiz meselesi çağa uydurulsun gibi bir önerimiz yok. Bizim istediğimiz sadece görüşü sorulan makamın altın konusundaki kanaatine ya uyulsun yada uyulmayacaksa bunun nedeni kamuoyunda resmen açıklansın. Böylelikle sorun bir an önce netliğe kavuşturulmuş olsun.
Ayrıca burada çifte algılama var. Merkez bankasının verdiği faizin uygunluğuna dair görüş alıp uygulayacaksınız ama aynı makamın" kuyumcuya altın ve gümüş murabaha yapılabilir" (kredi verilebilir) hükmüne uymayıp, başvuruda bulunanlara da "danışma kurulunun izni yok" diyeceksiniz olmaz böyle bir şey.
KOBİDER Başkanı Nurettin Özgenç;resmi verilere göre Türkiye'de 35 bin kuyumcu esnafı bulunmaktadır. Bu esnafın yanında çalıştırdığı elemanlar, aileleri ve kendi aile fertleri ile birlikte bu sektörden ekmek yiyen 250 bine yakın vatandaşımız mevcut. Bazı kuyumcu esnafları da diğer sektör mensupları gibi katılım bankalarından murabaha usulü kredi destek talebinde bulunuyorlar.Birtakım esnafımız diğer bankaların kredi desteğinden faydalanmaktadır. Lakin bizler katılım bankalarının taşıdığı hassasiyeti taşıdığımız için krediyi kurumlarından talep etmekteyiz.