KOBİDER: Faizsiz bankacılık modeli kuyumculuk
sektöründe karşılığını bulamıyor
Küçük ve Orta
Büyüklükteki İşletmeler Derneği (KOBİDER) Başkanı Nurettin Özgenç, Türkiye
Katılım Bankaları Birliğinin (TKBB) ABD Merkez Bankası’nın (Fed) likiditeyi
azaltacağı söylemleriyle dünyanın krize girdiğine vurgu yaparak “Çare faizsiz bankacılık ve varlığa dayalı,
spekülatif olmayan, gerçek ihtiyaçları karşılayan, üretime yönelik istihdam
üretecek bir bankacılık modeline dönmek ve bu modeli daha da geliştirmek. Bizim
yapmak istediğimiz de bu” şeklinde yapılan açıklama maalesef kuyum
sektöründe karşılığını bulamamaktadır. "Çare
faizsiz bankacılıksa" katılım bankaları faiz hassasiyeti taşıyan
kuyumculuları daha fazla faize itmemeli. Kâr ve zarara katılmayı esas alan
faizsiz bankacılık kuyum sektörüne farklı bakmamalı. Modern anlamda faizsiz
bankacılık faiz hassasiyeti taşıyan kuyumculara destek sağlamalı.
Faizsiz Bankacılık
sistemi ile birçok sektörün beklentilerine cevap verilmesine rağmen kuyum
sektörüne karşı farklı bir bakış hakim olduğu görülüyor. Kuyum sektörüne kredi
verilmesinin çok yaygın bir kredilendirme olmadığından ve bu konuda tereddütlü
görüşlerin olmasından dolayı olsa gerek altın ve gümüş alım satımı yapan
kuyumculara ihtiyaçları doğrultusunda kredi verilmemektedir. Ekonominin önemli
argümanlarından olan Katılım Bankaları kuyum sektörünü desteklememektedir.
Altın ve Gümüş ticareti ile uğraşanlar tacir
değil mi?
KOBİDER Başkanı Nurettin
Özgenç, Faiz hassasiyeti taşıyan altın ve gümüş ticareti ile uğraşan kesimlerin
kredilendirilmesine yönelik bir çalışması yoktur. Bunun nedeni nedir ve niçin
kredi verilememektedir? Katılım bankaları altın murabaha hususunda tereddütlü
olduğu yönünde açıklamalar yapılmaktadır. Bu husus açığa kavuşturulmalı.
Bankanın görüşüne başvurduğu makam bizlere" uygundur" bankacılara
"uygun değildir" demediğine göre katılım bankalarının altın murabaha sistemini uygulamaya
geçirmemesi anlaşılır gibi değildir. Bu konuyu değişik zamanlarda dile getirdik
ve bu konuda ısrarlı ve kararlı çalışmalarımız sürmektedir.
Katılım Bankalarının
kuyumculuk sektörüne murabaha yapılmamasının nedenleri ve çözüm önerileri
üzerine katılım bankalarının görüşüne başvurduğu danışma kurullarına giderek bu
konuyu açıklık getirmek istedik. Aldığımız cevapları net bir şekilde kamuoyuyla
paylaştık.
Kaldı ki; Kuyumculuk değerli
maden ve taşlardan takı ve süs eşyası yapma mesleğidir dolayısıyla diğer
sektörler gibi desteklenmelidir. Türkiye’de 50 bini aşkın kuyumcu ve gümüşçü
esnafı olduğu bilinmektedir. Bu nedenle katılım bankalarının kuyum sektörüne
murabaha yapmaması veya bu konuda yaygın hale getirilmemesi faiz hassasiyeti taşıyan
sektör mensuplarını FAİZ’e itmektedir. Bu durum faizsiz bankacılığın ruhuna ve
amacına aykırıdır. Ve vakit geçirilmeden çözüme kavuşturulmalıdır diye diye dilimizde tüy bitti. Faiz hassasiyeti
taşıyan kuyum esnafı açısından büyük önem arz eden bu soruna çözüm aramak için
KOBİDER olarak çalmadık kapı, gidilmedik makam bırakmadık. Faizsiz bankacılık
olarak bilinen kâr-zarar ortaklığı sistemiyle çalışan katılım bankalarının
kuyum sektörüne yönelik yanlış algılamalarının düzeltilmesi yönünde epey çaba
sarf ettik.
"Kuyumcu krediyi alır farklı işte
kullanır" algısı yanlıştır
Nitekim katılım
bankalarının yönetiminde bulunan üst düzey bazı yöneticilerde şöyle bir algı
vardı. Kredi talebinde bulunan kuyumcu esnafı için "krediyi alır farklı işte kullanır" düşüncesi hakimdi bu
algıyı değiştirmek için epey bir uğraşı verdik kısmen de olsa başarı sağlasak
ta tam anlamıyla anlatamadığımız için gayretlerimiz sürmektedir. Oysa bu düşünce geçerli bir
düşünce yapısı değildir. Çünkü hiç kimse 1 kg altın kredi almak için 300 gram
zarar etmek istemez daha uygun fiyata bankalardan nakdi kredi alabilir.
Ülkemizde faaliyette bulunan dört katılım bankasından üçü olan, Albaraka Türk,
Bank Asya ve Türkiye Finans’ın danıştığı Prof. Dr. Hayrettin Karaman altın
kredi konusunda külçe altın ve sarrafiye altın hariç diğer takı ürünleri için
olumlu görüş belirtmiştir fakat kredi verip vermeme inisiyatifin bankalarda
olduğunu söylemiştir. Günümüz şartlarında değişim aracı olmayan (yani mal alım
satımında para yerine kullanılmayan) altın ve Gümüş ürünler katılım bankaları
yetkililerinin farklı görüş belirtmelerinden ötürü mesele çözümsüz kalmıştır.
KOBİDER Başkanı Nurettin
Özgenç, Altının değerli bir maden olmasından ötürü değişim aracı olduğu yönünde görüşler
olmasından dolayı katılım bankalarınca kuyum sektörüne pozitif bakılmamaktadır.
Altın mamulden yapılan takı olmuş bir ürünün eşya olduğu yönünde genel görüş
olduğuna göre altın ve gümüş işi ile iştigal eden kesiminde fonlanması gereklidir.
Zira 4 Katılım bankasından 3’nün bazı hususlarda görüşüne başvurduğu Prof. Dr.
Hayrettin Karaman’ın bu husustaki kararının olumlu olduğu biliniyor. Faizsiz
bankacılıkta bu görüş doğrultusunda hareket etmeli. "Çare faizsiz bankacılıksa" katılım bankaları faiz
hassasiyeti taşıyan kuyumculuları faiz ateşine atmamalı.color:#404040">