KOBİDER: Bankalar sadece faiz geliri elde etmeli,
komisyon bankacılığı yapmamalı
Küçük ve Orta Büyüklükteki
İşletmeler Derneği (KOBİDER) Başkanı Nurettin Özgenç: Tefeci kuralları ile
çalışan banka istemiyoruz ve bankaların fahiş komisyon almalarını eleştiren açıklamamız
Ankara'da yankı buldu. Ve devlet, bankaların hesaplardan kesinti yapmalarına
'dur' demek için harekete geçti. Tüketicileri yakından ilgilendiren Tüketici Kanun Taslağının hazırlanması geç kalınmış bir
karar olsada zararın neresinden dönersen
kârdır misali olumlu karşılıyor ve yasa taslağını destekliyoruz. BDDK,
"Bankaların vermiş olduğu hizmetin bir bedeli olmalı" diyor ama bu
bedel verilen hizmet değerinin yüz katı olmamalı! Kamu kurumu olan BDDK
tüketicin yanında olmalı,bankaların değil.
Gümrük ve Ticaret Bakanı
Hayati Yazıcı, Tüketici Kanun taslağının ayrıntılarını açıkladı. 54 maddelik
Tasarı taslağı tüketicilerden farklı isimlerle 31 kalemde alınan bedellerin
kaldırılmasını öngörüyor. Bakan Yazıcı, bu ücretlerin bazılarının
ayıklanacağını, bankalarla uzlaşma sağlamaya çalıştıklarını söyledi. Yazıcı,
hazırlanan taslak ile yasanın kapsamının tüketiciler lehine genişletildiğine
vurgu yaptı. Yasa taslağına göre, banka kredi sözleşmesi imzalamadan en az 1
gün önce, sözleşme şartları hakkında tüketiciyi yazılı olarak bilgilendirmek
zorunda. Tüketici 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai
şart ödemeksizin kredi sözleşmesinden cayabilecek. Kredi verilmesi sigorta
yaptırılması şartına bağlanamayacak. Konut ve otomobil gibi tüketici kredileri
için hesap açılması halinde bu hesaptan herhangi bir ücret ya da masraf talep
edilemeyecek. Tüketici kredilerinde faiz oranı sabit ve değişken olmak üzere
iki yöntemle belirlenecek.
KOBİDER Başkanı Nurettin
Özgenç, bazı bankaların fahiş kârlarının faaliyet dışı kalemlerden olması
süpriz değildir, beklenilen bir gelişmeydi. Zira,İşlerin eskiye nazaran düşük
olduğu,ticaretin yavaşladığı bir ortamda bankaların eskiye göre kârlarını
katlaması bunun bariz göstergesidir. Esasen bankalar müşterilerinin hesabından
sorgusuz, sualsiz çekip aldığı paraların hesabını bugüne kadar soran yoktu.
Yasal boşluktan faydalanan bankalar adeta kuru bir çayın üstüne köprü yaptıran Deli
Dumrul gibi geçenden 30 akçe, geçmeyenden zorla 40 akçe alması gibi bankalarda
her işlemden ücret almaya başladılar. Neredeyse
para bozdurmaya gelenden bile kesinti yapacak hale geldiler. Zira;Türkiye'de
faaliyette bulunan 40'ı aşkın banka sayılarının iki katı civarında ayrı isim
altında ücret almaktadır. Son zamanlarda bankaların kredi kartı aidat ücreti,
hesap işletim ücreti, kredi kartı yenileme ücreti, hesap özeti ücreti, nakit
çekme ücreti, ortak ATM'den nakit çekme ücreti,
arşivden evrak çıkartma ücreti,hesap fekki vb. gibi pek çok konuda
kullanıcılardan tahsil ettikleri paralar git gide artmaktadır. Eğer müşteri
farkına varmadıysa paralar hesaptan uçup gidiyor.Farkına varan ise
"yapacak bir şey yok" düşüncesiyle
uğraşmıyor,uğraşanlarda çağrı merkezlerine yönlendiriliyor.
Bankalar yaptıkları işlemlerle
ilgili olarak çok sayıda ücret kesiyorlar ve her gün bunlara bir yenisi daha
ekleniyor. İşlem görmeyen fi tarihinde açılmış olan hesaplardan bile kesinti
yapıyorlar. Hesap sahibi kendi şubesinden hesabına para yatırmak için
birilerini şubeye gönderdiğinde banka bu
işlemden dahi 5 TL işlem ücreti almaktadır.
Nurettin Özgenç, BDDK,
Bankaların vermiş olduğu hizmetin bir bedeli olmalı diyor ama bu bedel verilen
hizmet değerinin yüz katı olmamalı. Ayrıca kredi alınırken şube komisyonu ve
dosya parası alınması etikmidir,ticari kurallar ile bağdaşır mı? Hangi
fabrikada,mağazada,dükkanda,bakkalda veya çarşı-pazarda alışveriş esnasında
satın alınan malın veya ürünün sarıldığı ambalajdan veya muhafaza edildiği
koliden,kutudan, çantadan,çuvaldan,torbadan para alındığı
görülmüştür,görülmemiştir çünkü böyle bir şeyin talep edilmesi ayıp karşılanır.
Oysa, Bankalar topladığı
mevduatın üzerine kâr marjını ekleyip müşterisine satıyor ve buradan kâr elde ediyor. Satarken elde ettiği kâr onun
faaliyet geliridir. Ancak bankalar bu kârla yetinmeyip faaliyet dışı kalem olan pos hizmet ücreti, hesap özeti
ücreti, düşük ciro ücreti, cüzdan işletim ücreti ve onlarca farklı adlarla
altıda kafalarına göre para alıyorlar. Bankaların bilançolarına baktığımız
zaman karlarının önemli bölümünün faaliyet dışı gelirler kaleminden olduğu
görülecektir.
Özgenç, her finans kuruluşu
kafasına göre komisyon almamalı. Finansal destek sağlayan kuruluşlar tarafından
masraflar açıkça ilan edilmeli. Alıcıya tercih hakkı tanınmalı. Bir dükkanda
herhangi bir mal veya ürün 10 TL iken başka yerde 15 TL ise tüketici 10 TL
olanı tercih. Kredi kartı aidatı almayan bankalar da var ama bazı bankalarda
üyelik ücreti adı altında 75.00 TL almaktadır. Bu derebeyliktir ve bu duruma
bir an önce son verilmeli. Bankalar
tarafından adeta zorunlu hale getirilen kesintilere dur demek için Tüketici
Kanun Taslağı hazırlayan yetkililere KOBİDER ailesi olarak teşekkür ederiz.