ÖZGENÇ: Bankalar
Uygulamalarıyla "Deli
Dumrul'a" Rahmet Okutuyorlar
Küçük ve Orta
Büyüklükteki İşletmeler Derneği (KOBİDER) Başkanı Nurettin Özgenç, 2012 ilk
yarı finansal verilerini açıklayan bazı bankaların yüksek karlar elde ettikleri
görülmektedir. Zira Türkiye'de
bir çok alanda faaliyette bulunan mikro,küçük ve orta ölçekli işletmeler
ekonomik krizin yarattığı yıkıntılarla boğuşurken Türk bankacılık sektöründen
yılın ilk yarısında gelen yüksek kârlar dikkat çekmektedir. Bu kârlar adeta
müşterilerin hesabından zorunlu hale getirilerek kesilen paralardır. Bu
paralarda esnafın hakkı vardır. Ayrıca
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'nın bankalara yönelik yaptığı açıklamada "
bazı bankaların KOBİ'lerin ihtiyaçları karşısında tefecilik yaptığını"
söylüyorsa bir yerlerde sorun var demektir.
Oysa bankacılık sistemi ile reel sektör bir terazini iki kefesi gibidir
biri olmazsa diğerinin bir önemi yoktur. Fakat ne hikmetse bankaların bulunduğu
kefe hep yukarıda kalırken KOBİ'lerin içinde bulunduğu kefe genelde aşağıda
kalmaktadır. Bu durum ise terazinin ayarının bozuk olduğunu göstermez. Tam
aksine Bankalar kazanırken KOBİ'lerin zararda olduğunu gösterir.
Bazı Türk bankalarının parmak ısırtacak karlarının faaliyet dışı
kalemlerden olması ise bizim açımızdan süpriz olmamıştır. Çünkü Türkiye'de
faaliyette bulunan 40 aşkın banka 100 civarında
ayrı isim altında hizmet ücreti ve komisyon almaktadır. Bankaların müşterilerinin
hesabından sorgusuz, sualsiz çekip aldığı paraların hesabını soran yok. Son
zamanlarda bankaların kredi kartı aidat ücreti, hesap işletim ücreti, kredi
kartı yenileme ücreti, hesap özeti ücreti, nakit çekme ücreti, ortak ATM'den
nakit çekme ücreti vb. gibi pek çok konuda kullanıcılardan tahsil ettikleri
paralar git gide artmaktadır.
Nurettin
Özgenç, bankalar yaptıkları işlemlerle ilgili olarak çok sayıda ücret
kesiyorlar ve her gün bunlara bir yenisi daha ekleniyor. İşlem görmeyen hesaplardan
bile kesinti yapıyorlar. Hesap sahibi kendi şubesinden oğlunla hesabına para
yatırmak istediğinde banka bu işlemden dahi 5 TL işlem ücreti almaktadır. Bankaların
bilançolarına baktığımız zaman bankaların karlarının çok büyük bölümünün
faaliyet dışı gelirler kaleminden olduğu gayet açık.
Bankanın
görevi nedir? Mevduat toplamak ve topladığı mevduatın üzerine kar marjını
ekleyip müşterisine satmak. Satarken elde ettiği kar onun faaliyet geliridir.
Ancak bankalar bu karla yetinmeyip faaliyet dışı kalem olan pos hizmet ücreti,hesap özeti
ücreti,düşük ciro ücreti,cüzdan işletim ücreti gibi kafalarına göre para
almakta.
Bankaların ardı arkası kesilmek bilmeyen kesintilerinin ardına
her gün bir yenileri ekleniyor. Yetkililer bu gidişe biran önce dur demeli.
Nurettin
Özgenç, hangi ticaret alanında satışa sunulan mal ve hizmetin satın alınmasında
alınan eşyanın konulacağı poşetinden,çantasından,ambalajından,çuvalından,kolisinden
ve kutusundan para alındığı görülmüştür. Böyle bir şeyin talep edilmesi hoş
karşılanmaz hatta ayıp sayılırsa bankalarında dosya parası,hesap işletim ücreti
vb. adlar altında para alması aynıdır. Lakin aşırı para kazanmayı hırs edinen
bazı bankalar hesaplardan türlü kalemler adı alında kesinti yapmaktadırlar. Bu
uygulama ticari etiğe aykırıdır. Bu durum restaurant'ta yemek yemek isteyen
kişinin yemek öncesi elini yıkaması için lavaboyu kullandığında oradaki
görevlinin müşteriden para istemesine benzer. Müşteri zaten restaurant'ta yemek yemeğe gelmiş yemek yiyecek biride
doğal olarak eli yıkayabilmeli.
Başkan
Özgenç, günümüz ticaret sisteminde bankalarla çalışmamak mümkün değil. Esnaf,
dükkanına mal ve hizmet alabilmesi için nakit akışı az olduğundan veya sermaye
yetersizliğinden dolayı bankalardan nakit kredi, çek karnesi ve kredi kartı
alması lazım. Aynı şekilde işyerlerinde
kredi kartlı taksit seçenekli satış yapabilmesi için adeta olmazsa olmaz
olan pos cihazı almak zorunda. Bu tür imkanların KOBİ'lerin hizmetine sunulması
iyide bazı bankaların müşterilerini
yolunacak kaz olarak görmesi yanlış. Kesintilerin farkında olan var olamayan
var. Farkında olunsa dahi yani banka ile çalıştığı için eli mahkum parayı
ödeyecek.
Bazı
insaflı bankalar bazı hizmetleri için para almazken, bazı insafsız ve aşırı kar
hırsı ile çalışan bankaların fahiş ücretler alması insanlara el insaf
dedirtmektedir. Bankacılık hizmetlerine ilişkin olarak hesap işletim ücreti,
masraf, komisyon ve sair adlar altında bankaların talep edebilecekleri ödemeler
makul olmalı ana kar olarak görülmemeli.
Özgenç,
herkes kafasına göre komisyon almamalı. Bankalar tarafından masraflar açıkça
ilan edilmeli. Müşteriye tercih hakkı tanınmalı. Bir dükkanda herhangi bir mal
ve ürün 10 TL başka yerde 15 TL ise tüketici 10 TL olanı tercih edebilmeli. Kredi
kartı aidatı almayan bankalar da var ama
bazı bankalarda üyelik ücreti adı altında 75.00 TL
almaktadır. Biz diyoruz ki ücretler fahiş olmasın, esnaf ve KOBİ'ler
mağdur edilmesin.
